Prof. Dr. Kees Kwant

Kees Kwant, Augustijn, vrijdenker, atheïst.

In maart 1985 schreef Anselmus een brief aan zijn zus, mijn moeder, Lieske. Zij had Anselmus een aantal krantenknipsels gestuurd en een daarvan ging over Kees Kwant. Deze filosoof, Augustijn, geboren in 1918 had Anselmus ontmoet in Rome toen hij daar van 1937 tot 1945 leefde.
In zijn brief schreef hij het volgende:

“…heel hartelijk dank nog voor de krantenuitknipsels die ge met en in jouw laatste brief van 4 maart hebt opgestuurd. Een was er ook bij over de katholieke philosoof Prof. Kwant en zijn stellingname over de hedendaagse levensinzichten en levenshoudingen in de hedendaagse maatschappij. Prof. Kwant heb ik heel goed leren kennen in Rome, waar hij zich toen verder specialiseerde in philosofie en theologie. We waren goeje vrienden en we hadden veel ideeën, inzichten en meningen en stellingen die we gemeenschappelijk deelden. Vraag eens aan Jaak en Louis of ze ergens zijn tegenwoordig adres kunnen te weten komen en stuur het me. Dan zal ik hem bij gelegenheid eens schrijven. Want volgens zijn meningen en stellingen in jouw kranten-uitknipsel liggen we ook nu nog verregaand in hetzelfde vaarwater en denken we nog steeds zoals 40 jaar geleden met dezelfde grondprincipes en dezelfde conclusies. Zo zou een eventuele briefwisseling tussen Kwant en mij, tussen ons beiden, zich vruchtbaar en tot beider vreugde en voordeel kunnen uitwerken. Waarschijnlijk zijn we allebei ook nog druk bezig over bepaalde grondproblemen (van toen en nu) verder te denken, te studeren en te schrijven met de bedoeling de inhoud ook te laten drukken…”.


Wat is hier bijzonder aan?
Om te beginnen: wie was Kees Kwant.


Kees Kwant, geboren in 1918, was een Nederlands filosoof en Augustijn die in Rome studeerde in de tijd dat Anselmus daar ook was. Hij is in 1970 uitgetreden en is een burgerleven gaan leiden. Met uitgesproken standpunten. In het dagblad Trouw van 21 november 2010 deed hij de volgende uitspraken:
"In de auto kwam plotseling de idee bij mij op dat God zelf een projectie is. Normaal denk je: de ware God zit erachter. Je hebt een denkbeeldige God die dit wil en dat wil, maar daarachter zit de ware God, het mysterie. En toen dacht ik: het is zelf een projectie, ik zit te vechten met niets. Ik ben inmiddels atheïst, probleemloos.”
Zie ook: https://nl.wikipedia.org/wiki/Kees_Kwant

Het is apart te lezen dat Anselmus in 1985 nog veel opvattingen bleek te delen met Kwant en zelfs van plan was om samen met Kwant nog te gaan publiceren. Wij hebben Anselmus altijd gekend als een vrijdenker, een man van de wereld met moderne opvattingen over geloof en kerk. In die zin verbaast het niet dat hij zich met Kwant verbonden voelde. Tegelijkertijd is het ook bijzonder omdat Anselmus tot aan zijn dood een gelovig priester en pastor is geweest. Daar zijn wij getuige van geweest en ook in zijn gedichten heeft hij dit uitgedragen.
Die gedichten zijn overigens te lezen op: http://www.cubra.nl/poezie/anselmusmusters/anselmus_musters_poezie.htm